Η Ερμηνεία Φωτιάδου, γεννήθηκε στην Άρτα και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στα Γιάννενα. Έλκει την καταγωγή της απ’ τα βουνά των Τζουμέρκων και της Πίνδου. Λάτρεψε το Συρράκο, το χωριό της μητέρας της και την παράδοσή της. Συντηρούσε με πελεκητή πέτρα το πατρικό της σπίτι. Φύλαξε με ευλάβεια τα πράγματα που βρήκε και τα «μαστόρευε» με προσοχή όλα τα καλοκαίρια της ζωής της που περνούσε για λιγότερο ή περισσότερο χρονικό διάστημα, με τους παππούδες, τους γονείς , τον αδερφό της. Από την πλευρά του πατρός της ήταν το γένος Μπανιά, από τους Μελισσουργούς της Άρτης. Σπούδασε Νομικά. Ασχολήθηκε όμως με την Λαογραφία.
Σύζυγος του Νευρολόγου – Ψυχιάτρου Αθανασίου Φωτιάδη και μητέρα, της επίσης Ψυχιάτρου, Ανδρονίκης Φωτειάδου. Τα πρώτα ερεθίσματα για την λαογραφία και της παραδόσεις μας άντλησε από τον υπέργηρο παππού της Κώστα Αυδίκο, που αναπαριστούσε ζωντανά ιστορίες πολύχρονες που, είτε είχε ακούσει κι εκείνος, είτε είχε ζήσει ο ίδιος σαν πολυταξιδευτής έμπορος, διασχίζοντας τα πέλαγα για να φτάσει σε μακρινές χώρες. Η Ερμηνεία Φωτιάδου έγραψε 42 βιβλία λαογραφικά, ταξιδιωτικά, απ’ την καθημερινή ζωή, πρακτικά συνεδρίων που αφορούν στην παράδοση και πραγματοποιήθηκαν με παγκόσμια συμμετοχή, σενάρια λαογραφικά σπουδές γύρω από τα ζητούμενα στις φορεσιές και τα στολίδια των κουστουμιών μας.
Ιδρύτρια του Ηπειρωτικού Λαογραφικού Ομίλου «ΚΡΥΣΤΑΛΛΗΣ», παρουσίασε στη διάρκεια 40 ετών τα ήθη, έθιμα, τη ζωή της πατρίδας και ιδιαίτερα της Ηπείρου στους Έλληνες της Διασποράς καθώς και στα ξένα festivals. Έδειξε σε 500 και πλέον Ελληνόπουλα που σπούδασαν στα Πανεπιστήμιά μας, πως είναι το ευπρεπώς ζείν, τους κανόνες του πολιτισμού, του διαλόγου, του ίστασθαι, πράγματα που δεν διδάσκονται στις σχολές. Και πραγματικά τα καμάρωνε να μεγαλώνουν, να γίνονται άριστοι επιστήμονες. Με τους «Κρυστάλληδες» (όπως συνήθιζε να χαρακτηρίζει τα …παιδιά της του Ομίλου, τους χορευτές) ταξίδεψε σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου
Τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας διά χειρός του αειμνήστου προέδρου της Δημοκρατίας Κωσταντίνου Τσάτσου, καθώς και με 25 άλλες διακρίσεις απ’ τον τόπο μας και από διάφορες ξένες χώρες.
Σε ηλικία 88 ετών στις 3-7-2011 η Μεγάλη Συρρακιώτισσα λαογράφος – συγγραφέας, άφησε τα εγκόσμια και το πολυαγαπημένο της Συρράκο. Μόνον που οι Συρρακιώτες δεν θα την ξεχάσουν ποτέ!!
